بررسی تحول سیالی واژگان کلامی و مقوله ای در کودکان دوزبانه ترک – فارس و کرد - فارس

هدف: این پژوهش به منظور بررسی چگونگی تحول روانی واژگان کلامی و مقولهای کودکان دوزبانه (ترک – فارس و کرد – فارس) انجام شد. روش: در این پژوهش که جزو مطالعات بنیادی است، هزار دانشآموز دبستانی دوزبانه ترک – فارس و کرد – فارس به شیوه نمونهگیری طبقهای نسبتی، از میان دانشآموزان دبستانی دو شهر تبریز و سنندج انتخاب شدند. این دانشآموزان در دو آزمون نشانه ادراکی (حروف اولیه) و نشانههای مفهومی (مقولههای معنایی) شرکت کردند. یافته-ها: نتایج تحلیل دادهها نشان داد که تعداد واژگان فارسی در طول پایههای تحصیلی اول تا پنجم دبستان هر دو شهر روند افزایشی و صعودی دارد، و این روند در آزمون نشانههای مقولهای منظم-تر از آزمون نشانههای ادراکی است. دانشآموزان ترک – فارس و کرد – فارس در هیچ یک از سال-های دبستان تفاوت معناداری نشان ندادند، ولی الگوی تغییرات و تحولات تعداد واژگان آنها در آزمون مقولهای در طول دوره ابتدایی متفاوت است. همچنین در مجموع در هر دو آزمون، دانش-آموزان پسر نسبت به دانشآموزان دختر عملکرد بهتری از خود نشان دادند. در نشانههای ادراکی نیز دانشآموزان تبریزی بیش از دانشآموزان سنندجی واژه فارسی تولید کردند. نتیجهگیری: الگوی تحول تعداد واژگان دانشآموزان دوزبانه ترک – فارس و کرد – فارس را میتوان در آزمون نشانههای مقولهای متفاوت از هم درنظر گرفت، ولی در الگوی تحول تعداد واژگان آزمون نشانههای ادراکی چنین تفاوتی مشاهده نشد.