الگوی پیش بینی هراس اجتماعی در دانشجویان بر پایه مؤلفه های شناختی- رفتاری

هدف از انجام این پژوهش تعیین الگوی پیش­بینی هراس اجتماعی از راه بررسی برخی متغیرهای پیش­بینی­کننده هراس اجتماعی بود. در این مطالعه، کمرویی، بازداری رفتاری، سوگیری توجه، سوگیری تعبیر، خودکارآمدی اجتماعی و دلبستگی به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده­های هراس اجتماعی بررسی شدند. روش: 438 دانشجوی دانشگاه تهران در این پژوهش شرکت کردند. این دانشجویان مقیاس هراس اجتماعی، مقیاس کمرویی استنفورد، مقیاس بازداری رفتاری بزرگسالان، پرسش‌نامه گذشته­نگر بازداری رفتاری، پرسش‌نامه کانون توجه، پرسش‌نامه پیامدهای رویدادهای منفی اجتماعی، مقیاس خودکارآمدی برای موقعیت­های اجتماعی و پرسش‌نامه سبک دلبستگی را تکمیل کردند. یافته‌ها: تمام متغیرها به‌طور معنی‌داری با هراس اجتماعی همبستگی داشتند (001/0p<). نتایج رگرسیون چندگانه گام‌به‌گام نشان داد که الگوی پیش­بینی هراس اجتماعی شامل کمرویی، سبک دلبستگی دوسوگرا و اجتنابی، بازداری رفتاری در دوران بزرگسالی، بازداری رفتاری در دوران کودکی، خودکارآمدی اجتماعی، خودارزیابی منفی و ارزیابی منفی توسط دیگران می­باشد. نتیجه­گیری: به استثنای متغیر‌های سوگیری توجه و دلبستگی ایمن که توان پیش­بینی هراس اجتماعی را ندارند، سایر متغیر‌های مورد بررسی (کمرویی، بازداری رفتاری، سوگیری تعبیر و خودکارآمدی اجتماعی) می‌توانند هراس اجتماعی را پیش‌بینی کنند.

مقایسه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در همسران مطلقه و عادی به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده طلاق

هدف پژوهش حاضر بررسی طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در روابط زناشویی به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده طلاق بود. روش: آزمودنی‌های پژوهش 150 زوج خواهان طلاق و 155 زوج عادی (جمعاً 305 زوج) بودند. زوج‌های خواهان طلاق از میان مراجعه‌کنندگان به دادگاه به روش در دسترس و نمونه عادی به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای- تصادفی، از چند دبیرستان شهر اصفهان انتخاب شدند. همه زوج‌های نمونه به‌کمک پرسش‌نامه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، ارزیابی شدند. برای تحلیل داده‌ها افزون بر روش‌های آمار توصیفی، روش تحلیل تمایز نیز به‌کار رفت. یافته‌ها: طرح‌واره‌های بی‌اعتمادی- بدرفتاری، معیارهای سخت‌گیرانه و بازداری هیجانی به‌ترتیب با ضرایب استاندارد 67/0، 57/0 و 57/0 بیشترین توان پیش‌بینی، و از میان متغیر‌های جمعیت­شناختی، تنها متغیرهای سطح تحصیلات و میزان درآمد توان پیش‌بینی معنی‌دار طلاق را داشتند (001/0p<). نتیجه‌گیری: می‌توان به‌کمک طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه طلاق را پیش‌بینی نمود و بر پایه این الگو می‌توان یک رویکرد پیش‌گیری از طلاق و درمان زناشویی بر پایه رویکرد طرح‌واره‌درمان‌گری تدارک دید و یافته‌های این پژوهش را در ﻣﺤﯿﻂ‌ﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ و مشاوره‌ای برای کمک به همسران مشکل‌دار و در آستانه طلاق به‌کار گرفت.

ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی «مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی- عصبی» در بیماران مبتلا به زوال عقل

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی «مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی- عصبی» در بیماران مبتلا به زوال عقل انجام شده است. روش: در یک مطالعه توصیفی- تحلیلی، افراد مراجعه‌کننده به درمانگاه روانپزشکی عصبی بیمارستان نور و بخش نورولوژی بیمارستان آیت‌ا... کاشانی اصفهان در پاییز سال 1387 بررسی و 33 نفر از بیماران مبتلا به زوال عقل به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای این بیماران مقیاس ارزیابی کوتاه وضعیت روانی و مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی- عصبی اجرا گردید. داده‌ها به‌کمک روش‌های آماری توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون خی‌دو و آلفای کرونباخ تحلیل شدند. یافته‌ها: روایی محتوایی مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی- عصبی مورد تأیید قرار گرفت. ضریب پایایی آلفای کرونباخ این مقیاس به‌میزان 919/0 به‌دست آمد. روایی هم‌زمان مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی عصبی با مقیاس ارزیابی کوتاه وضعیت روانی برابر با 922/0 (001/0>p) به‌دست آمد. محاسبه همبستگی میان متغیر‌های جمعیت‌شناختی سن و تحصیلات با نمره کل مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی- عصبی رابطه معنی‌داری را میان این متغیر‌ها نشان نداد. نتیجه‌گیری: مقیاس ارزیابی شناختی واحد روانپزشکی عصبی، در بررسی بیماران مبتلا به زوال عقل ابزاری با پایایی و روایی قابل قبول بوده و در کارهای بالینی و پژوهشی کاربرد دارد.

برتری جانبی مغزی پردازش محرک‌های دیداری کلی- جزیی در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری

شواهد بالینی و عصب‌روان‌شناختی نشان‌گر اشکال در مراحل اولیه پردازش محرک‌های کلی- جزیی در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری است. هدف این پژوهش مقایسه پردازش محرک‌های دیداری کلی- جزیی و برتری جانبی مغزی آنها در بیماران وسواسی و افراد بهنجار بود. روش: در یک طرح علّی‌مقایسه‌ای، 18 فرد مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری و 18 فرد بهنجار، که از نظر متغیر‌های سن، جنسیت، میزان تحصیلات و وضعیت تأهل با گروه بیمار همتا شده بودند، با استفاده از آزمایه کامپیوتری پردازش کلی- جزیی و پرسش‌نامه‌های افسردگی و اضطراب بک مورد آزمون قرار گرفتند. داده‌ها در یک طرح تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری‌های مکرر تحلیل شدند. یافته‌ها: بیماران وسواسی محرک‌های جزیی را به‌طور نسبی سریع‌تر از محرک‌های کلی پردازش کرده، در پردازش محرک‌های کلی در نیمکره راست با دشواری روبه‌رو هستند. نتیجه‌گیری: نقص نسبی پردازش محرک‌های کلی در بیماران وسواسی نشان‌گر عملکرد معیوب این بیماران در مراحل اولیه پردازش اطلاعات است و احتمال ناکارآمدی نیمکره راست را در این بیماران مطرح می‌کند

بهوشیاری و نیازهای بنیادی روانشناختی در بیماران قلبی- عروقی

پژوهش حاضر به ‌‌بررسی بهوشیاری و ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی در بیماران قلبی- عروقی می پردازد. روش: مقیاس­های بهوشیاری، ارضای نیازها، رفتار مستعد بیماری قلبی، اضطراب، افسردگی و استرس ادراک‌‌شده بر روی 101 بیمار قلبی- عروقی و 103 فرد سالم به‌صورت انفرادی اجرا شد. داده­های به دست آمده از هر دو گروه با استفاده از روش‌‌های آماری توصیفی، مقایسه میانگین­های بین گروه‌ها و تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته­ها: تحلیل داده­ها نشان داد، بیماران قلبی- عروقی، نسبت به گروه سالم از بهوشیاری پایین و رفتار مستعد قلبی بیشتری برخوردار بودند. دو گروه تفاوتی در میزان ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی نداشتند. هم‌‌چنین، افراد گروه بیمار قلبی- عروقی نسبت به افراد سالم، از اضطراب، افسردگی و استرس ادراک‌شده بالاتری برخوردار بودند. نتیجه‌گیری: افراد بیمار قلبی- عروقی نسبت به تغییراتی که در علایم بدنی از جمله ضربان ‌‌قلب و تنگی‌‌نفس، قبل از گسترش حاد بیماری بروز می­کنند، آگاه و بهوشیار نیستند و نسبت به افراد عادی رفتارهای مستعد قلبی بیشتری نشان می‌دهند.

طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و ابعاد طرح‌واره تجاوزگران جنسی

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت طرح­واره­های ناسازگار اولیه و ابعاد طرح­واره در یک نمونه تجاوز­گر جنسی انجام شده است. روش: آزمودنی­های این پژوهش در دو گروه 34 نفری (یک گروه تجاوز­گر جنسی و یک گروه افراد عادی) بررسی شدند. نمونه تجاوزگران جنسی به روش نمونه­گیری تصادفی ساده از میان افرادی‌که به جرم تجاوز به عنف در زندان مرکزی شهر مشهد به سر می­بردند انتخاب شدند. افراد عادی که به کمک شاخص GSI�در آزمون SCL-90-R مشخص شده بودند از نظر چهار متغیر سن، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال و میزان تحصیلات با گروه اول همتا شدند. داده­های این پژوهش به‌کمک پرسش‌نامه طرح­واره­های ناسازگار اولیه یانگ (فرم کوتاه) گرد­آوری و با بهره‌گیری از آزمون t استیودنت برای گروه­های همبسته تحلیل شدند. هم‌چنین آزمون SCL-90-R با هدف سرند گروه عادی به‌کار برده شد. یافته­ها: میانگین نمرات طرح­واره­های ناسازگار اولیه و ابعاد طرح­واره گروه تجاوزگران جنسی به‌طور معنی­داری از میانگین نمرات افراد عادی در این مؤلفه‌ها بیشتر بود (05/0p<). این اختلاف بیش از همه در طرح‌واره‌های آسیب­پذیری نسبت به زیان یا بیماری، فرمانبرداری، نقص/ شرم و وابستگی/ بی­کفایتی، استحقاق/ بزرگ­منشی و ابعاد طرح واره بریدگی/ طرد و خودگردانی و عملکرد مختل‌، دیده شد. هم‌چنین در طرح‌واره ناسازگار اولیه ازخودگذشتگی، تفاوت معنی­داری بین دو گروه دیده نشد (05/0p<). نتیجه‌گیری: پررنگ­تربودن طرح­واره­های ناسازگار اولیه به‌ویژه در دو حوزه بریدگی/ طرد و خودگردانی/ عملکرد مختل می‌تواند در گرایش افراد به سوی ارتکاب رفتارهای تجاوزگرانه جنسی نقش داشته باشد

پیش‌بینی فرار دختران با استفاده از مدل پنج عامل بزرگ شخصیت

این پژوهش با هدف پیش‌بینی فرار دختران با استفاده از پنج عامل بزرگ شخصیت انجام شد. روش: در این پژوهش پس‌رویدادی، 37 نفر از دختران فراری که در مدت اجرای پژوهش توسط سازمان‌های مرتبط دستگیر و یا نگهداری می‌شدند، از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. با توجه به میانگین سنی دختران فراری، تعداد 37 نفر از دختران مجرد ساکن یکی از محلات شهر شیراز که از نظر وضعیت اجتماعی- اقتصادی جزء مناطق متوسط رو به پایین محسوب می‌گردید، به‌عنوان گروه همتا انتخاب شدند. پرسش‌نامه‌ پنج عامل بزرگ شخصیت به‌همراه برخی پرسش‌ها جهت سنجش متغیرهای جمعیت‌شناختی بر روی آزمودنی‌ها اجرا گردید. یافته‌ها: نتایج تحلیل رگرسیون لجستیک سلسله‌‌مراتبی حاکی از آن بود که از بین ویژگی‌های شخصیتی تنها بعد روان‌نژندی قادر به پیش‌بینی فرار دختران بود. با افزایش میزان روان‌نژندی، احتمال فرار دختران افزایش می‌یافت. افزون بر این، تعامل منزلت شغلی پدر و وظیفه‌مداری دختران معنی‌دار بود(05/0p<)؛ به‌عبارت دیگر با افزایش وظیفه‌مداری، در سطوح بالای منزلت شغلی پدر، احتمال فرار دختران کاهش می‌یافت؛ در حالی‌که رابطه‌ بعد وظیفه‌مداری با کاهش فرار دختران در سطوح پایین منزلت شغلی ناچیز بود. نتیجه‌گیری: پنج عامل بزرگ شخصیت پیش‌بینی‌کننده‌ قدرتمندی برای فرار دختران نیست. به‌نظر می‌رسد استفاده از پرسش‌نامه‌های شخصیتی اختصاصی‌تر و توجه به تعامل ویژگی‌های شخصیتی و عوامل محیطی، امکان پیش‌بینی فرار دختران را بر اساس ویژگی‌های شخصیتی افزایش دهد. هم‌چنین به‌نظر می‌رسد عوامل فردی، در طبقات اجتماعی- اقتصادی بالا در مقایسه با طبقات اجتماعی اقتصادی پایین بر فرار دختران مؤثرتر است

اولویت‌های پژوهشی حیطه علوم رفتاری از دیدگاه دست‌اندرکاران بهداشت روان در شهر اصفهان

نظر به اهمیت و نقش تحقیقات علمی در برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان، و نیز با توجه به این‌که پژوهش‌ها باید در راستای نیازهای اصلی جامعه مربوطه باشد، هدف این مطالعه نیازسنجی پژوهشی در حیطه علوم رفتاری و اولویت‌بندی آنها از دیدگاه دست‌اندرکاران بهداشت روان شهر اصفهان می‌باشد. روش: این مطالعه توصیفی، پیمایشی و مقطعی بر روی 91 نفر از روانپزشکان، روانشناسان، مددکاران، کاردرمان‌گرها، کارشناسان بهداشت و روانپرستاران شاغل در شهر اصفهان انجام شد. محیط پژوهش مرکز تحقیقات علوم رفتاری، مطب پزشکان و مراکز بهداشتی‌درمانی شهر اصفهان بود. روش جمع‌آوری اطلاعات، تکنیک دلفی بود. یافته‌ها: اولویت‌های پژوهشی از دیدگاه روانپزشکان عبارت بودند از: تبیین جایگاه حلقه گمشده مددکاری اجتماعی در حوزه روانپزشکی و مقایسه آن با الگوهای جهانی، بررسی مشکلات خانوادگی، شغلی، تحصیلی و دیگر عوامل در بیماران روانی؛ از دیدگاه روانشناسان شامل: بررسی نیازهای جنسی نوجوانان و راه‌های کنترل و تعادل آن متناسب با فرهنگ دینی، بررسی تأثیر روابط والدین با یکدیگر و با فرزندان بر اعتیاد جوانان؛ از دیدگاه مددکاران شامل: اثربخشی آموزش‌های تربیتی‌اجتماعی قبل از ازدواج در سازگاری زناشویی پس از ازدواج، اثر بخشی مداخلات اجتماعی در پیش‌گیری از طلاق؛ و از دیدگاه کاردرمان‌گران شامل: آسیب‌شناسی خانواده‌هایی که حداقل یک بیمار با مشکلات روانی در آنها وجود دارد، نقش و اهمیت یکپارچگی حسی در درمان انواع اختلالات خلقی. از دیدگاه کارشناسان بهداشت روان، اعتیاد پزشکان، پرسنل بهداشتی، کارمندان و کارگران، جزو اولویت‌های پژوهشی بود و اولویت‌های پژوهشی از دیدگاه روانپرستاران، آموزش خانواده و تأثیر آن در رفتار بیماران روانی و علل عود بیماری‌های روانپزشکی و عوامل آن ذکر شد. نتیجه‌گیری: بر اساس نیاز سنجی به‌عمل‌آمده از دست‌اندرکاران بهداشت روان و علوم رفتاری، پژوهش در حیطه‌های اعتیاد، خودکشی و خانواده از اولویت بیشتری برخوردار است.

تأثیر قصه‌گویی در کاهش پرخاشگری پسران شش تا هشت ساله

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر قصه‌‌گویی در کاهش پرخاشگری پسران شش تا هشت ساله انجام گرفت. روش: در چهارچوب روشی شبه‌تجربی در قالب یک طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون- پی‌گیری با گروه کنترل، 22 پسر شش تا هشت ساله که در پرسش‌نامه پرخاشگری شهیم نمره یک انحراف معیار بالاتر از میانگین کسب نموده بودند، به‌‌طور تصادفی در دو گروه جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 11 جلسه تحت تأثیر متغیر مستقل «قصه‌گویی» قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. پس از پایان مداخله و نیز سه ماه پس از آن از هر دو گروه آزمون به عمل آمد تا تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته «پرخاشگری» مشخص شود. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس برای اندازه­گیری­های مکرر، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: معلمان و والدین گزارش کردند که قصه‌گویی نشانه‌های پرخاشگری را درکودکان کاهش می‌دهد. این کاهش در پی‌گیری سه‌ماهه نیز پایدار می‌ماند. نتیجه‌‌گیری: این نتایج قابلیت کاربرد قصه و ساختار آن را درآموزش کودکان و حل مشکلات آنها نشان می‌دهد.

اثربخشی رفتاردرمانی شناختی در درمان مبتلایان به چاقی

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رفتاردرمانی شناختی در درمان مبتلایان به چاقی است. روش: یک کارآزمایی آزمایشی تک‌موردی از نوع طرح خط پایه چندگانه فرآیند درمان، در دو مرحله کاهش و ابقای وزن، بر روی چهار بیمار زن چاق انجام شد. بیماران مبتلا به چاقی بر پایه شاخص توده بدن، در پنج مرحله خط پایه و جلسه‌های ششم، دوازدهم، هیجدهم و بیست و چهارم، پرسش‌نامه روابط چندبعدی بدن – خود، ‌پرسش‌نامه طرح‌واره‌های ظاهر و پرسش‌نامه سبک زندگی کارآمدی وزن را تکمیل نمودند. وزن‌کشی بیماران در آغاز هر جلسه درمان انجام می‌شد. داده‌ها به کمک رسم نمودار و محاسبه درصد بهبودی ارایه گردیدند. یافته‌ها: درمان شناختی‌رفتاری چاقی در کاهش وزن و ابقای آن مؤثر بود و به تغییراتی در رضایت از تصویر بدن، باورهای شخصی درباره ظاهر و خود کارآمدی وزن انجامید. نتیجه‌گیری: رفتاردرمانی شناختی در درمان مبتلایان به چاقی مؤثر است.

اثربخشی آموزش خانواده بر میزان بار روانی مراقبان خانگی بیماران روانی بستری

تعیین اثربخشی آموزش خانواده بر میزان بار روانی مراقبان خانگی بیماران روانی بستری در بیمارستان نور شهر اصفهان. روش: مطالعه حاضر، به روش کارآزمایی بالینی تصادفی یک سوکور، اثربخشی یک برنامه آموزش روانی گروهی را بر روی 100 نفر مراقب خانوادگی بیماران روانی بستری در بیمارستان ‌نور وابسته به مرکز تحقیقات علوم ‌‌رفتاری دانشگاه علوم ‌پزشکی ‌اصفهان، طی یک دوره سه‌ماهه، مورد آزمون قرار داده ‌است. بار روانی مراقبان با استفاده از پرسش‌نامه سنجش بار روانی تعیین و برآورد گردید. یافته‌ها: میانگین نمره بار روانی در مراقبان خانگی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و اختلالات خلقی دریافت‌کننده مداخله آموزش روانی، به‌طور معنی‌داری (001/0=p) نسبت به گروه کنترل، کاهش یافت. نتیجه‌‌گیری: برنامه مداخله ‌گروهی به‌منظور کاهش بار روانی، در نمونه‌ای از مراقبان خانگی بیماران مؤثر بود و این امر می‌تواند کیفیت زندگی بیماران و مراقبان را به‌طور ضمنی بهبود و ارتقاء بخشد.

روند خودکشی دانشجویان در فاصله سال‌های 1382 و 1387

مطالعه حاضر با هدف بررسی خودکشی دانشجویان بر حسب جنس، سن، فصل و ماه، مکان و روش خودکشی و نیز تعیین زمان دقیق خودکشی، مصرف مواد، سابقه بیماری روانپزشکی، سابقه اقدام به خودکشی و خودزنی، رشته تحصیلی، و سابقه اقدام به خودکشی و خودکشی کامل در بین دوستان و بستگان انجام شد. روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و نمونه پژوهش شامل کلیه موارد خودکشی ارجاع داده شده به پزشکی قانونی بود. اطلاعات در دو مرحله گذشته‌نگر و آینده­نگر به‌صورت بررسی پرونده­های ­دانشجویان و مصاحبه با خانواده­ها جمع­آ­وری شد. یافته­ها: در بازه زمانی سال‌های 1382 و 1387 مجموعاً 337 مورد خودکشی و بیشتر در فصل تابستان و محل سکونت فرد رخ داد. حلق­آویزی بالاترین و بریدن عروق حیاتی کمترین فراوانی را دارا بودند. در مصاحبه با خانواده­ها مشخص شد که دانشجویان مرد، شهری، 22 ساله، مجرد، رشته­ علوم انسانی، سال دوم و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بیشتر خودکشی کرده‌‌اند. بیشتر خودکشی­ها طی روز و در روزهای شنبه، یکشنبه و جمعه و زمان امتحانات و تعطیلات بین دو ترم تحصیلی انجام گرفت. نتیجه­گیری: نتایج این تحقیق می­تواند به یافتن زمینه­های وقوع خودکشی در میان دانشجویان کمک نماید و راهکارهایی را برای پیش‌گیری و کاهش نرخ خودکشی در کشور پیشنهاد کند.

« بعدی  ۲۳۱  ۲۳۰  ۲۲۹  ۲۲۸  ۲۲۷  ۲۲۶  ۲۲۵  ۲۲۴  ۲۲۳  ۲۲۲  ۲۲۱  ۲۲۰  ۲۱۹  ۲۱۸  ۲۱۷  ۲۱۶  ۲۱۵  ۲۱۴  ۲۱۳  ۲۱۲  قبلی »