هدف: یکی از معانی مهم و مؤثر در ارتباط انسان و محیط که مورد توجه طراحان بوده است، دلبستگی به مکان میباشد. دلبستگی مکانی به عنوان مفهومی چندبعدي با ابعاد شخصی، فرآیند روانشناختی و مکانی، مورد بررسی قرار گرفته است. تاکنون مطالعات فراوانی در زمینه دلبستگی به مکان صورت گرفته و متخصصین حوزه هاي مختلف طراحی، روانشناسی، روانشناسی محیطی، جامعه شناسی و ارتباط شناسی تحقیقات متعددي انجام داده و ابعاد محیطی و انسانی این ارتباط را مورد بررسی قرار دادهاند. هدف این مطالعه بررسی فرآیند دلبستگی به مکان در مطالعات شهري با رویکرد روان شناسی شناختی است. روش: روش تحقیق استدلال منطقی است که از تحلیل محتوا در دو حوزه دلبستگی به مکان و روانشناسی شناختی بهره گرفته شده است. یافتهها: فرآیند دلبستگی به مکان داراي عناصر عاطفی، شناختی و رفتاري میباشد. فرآیند شناخت در روانشناسی شناختی از سه مرحله دریافت اطلاعات محیطی، ذخیرهسازي و بازیابی تشکیل می شود که در این فرآیند مؤلفههاي توجه، مفهومسازي، تصویرسازي ذهنی و نقشه شناختی، تداعی و معنایابی مطرح میگردند. روشهاي تحقیق در روانشناسی شناختی بر اساس منطق محوري تحقیق مبتنی بر استناد علّی، تفسیر، زمینهبخشی و پیشبینی میباشند. نتیجهگیري: نتایج حاکی از آن است که روانشناسی شناختی به عنوان رویکرد علمی میتواند در زمینه معرفتشناسی با تعریف فرآیند شناخت در چارچوب نظري دلبس تگی به مکان و در زمینه روششناسی با ارائه روشهاي تحقیق شناختی در مطالعه فرآیند دلبستگی، در جهت ارائه تصویري کاملتر و درکی عمیقتر از فرآیند دلبستگی به مکان، مؤثر واقع شود.

هدف: آگاهی از زمان تجربهاي کاملاً ذهنی است که برخلاف تجربۀ مکانی با هیچیک از حواس بشر دریافتشدنی نیست، اگرچه همه آن را درك میکنند. هدف این پژوهش، ارائۀ نگاهی نو به چگونگی مفهومسازي زمان در زبان فارسی در قالب زبان شناسی شناختی و بر پایۀ یک الگوي شناختی آرمانی است. روش: در این راستا، ابتدا مفهوم زمان از جنبههاي فلسفی و ردهشناختی و سپس الگوي شناختی مورد نظر بررسی و تبیین شد. نتیجهگیري: با الهام از نظریههاي لانگکر در تقسیمبندي جدید اجزاي تشکیلدهندة گروه فعلی نشان داده شد که گروههاي فعلی در زبان فارسی نیز به دو جزء اسناد زمینه ساز و هستۀ بند تقسیم میشوند و این اسنادهاي زمینهساز هستند که بیانگر زمان دستوري در زبان فارسیاند. سپس تکواژهایی که به عنوان اسناد زمینهساز، بیانگر زمان دستوري در زمانهاي گذشته، حال و آینده هستند بررسی و تعیین شد و جایگاه هر یک از این اسنادها در الگوي شناختی آرمانی تعیین و نشان داده شد که این اسنادها با عناصر موجود در این الگو انطباق کامل دارند

هدف: سوگیري پیشتوجه به این اشاره دارد که هنگام رقابت چندین محرك در کسري از ثانیه، بدون هشیار شدن محتواي محرك براي تصرف توجه، کدام محرك میتواند توجه فرد را به خود جلب کند. ادبیات پژوهشی اهمیت "سوگیري پیشتوجه" به محركهاي مرتبط با اعتیاد در ادامۀ مصرف و همچنین عود افراد تركکننده را تأیید میکنند. در پژوهش حاضر، اصلاح سوگیري توجه در کاهش سوگیري پیشتوجه افراد سیگاري و همچنین تعمیم ابزاري (به استروپ) و محرکی بررسی شد. روش: در این مطالعه، دو گروه مصرفکنندة سیگار (کنترل و اصلاح سوگیري توجه) با استفاده از نرمافزار پروبدات و استروپ با محركهاي واژه و تصویر از نظر میزان سوگیري توجه 600 میلیثانیه) و سوگیري پیشتوجه ( 200 میلیثانیه) در سه مرحلۀ پیشآزمون، پس- ) آزمون و پیگیري سنجیده شدند. گروه کنترل بین پیشآزمون و پسآزمون مداخلهاي خنثا دریافت کرد، درحالیکه گروه اصلاح سوگیري توجه با فرآیند اصلاح سوگیري توجه مورد مداخله قرار گرفت. یافتهها: یافتهها حاکی از آن است که مداخلات در پسآزمون سوگیري پیشتوجه، پسآزمون و پیگیري سوگیري توجه استروپ و پسآزمون و پیگیري سوگیري توجه به محركهاي جدید باعث تفاوت معنادار دو گروه شده است. نتیجهگیري: نتایج نشان داد که اصلاح سوگیري توجه در سه سطح کاهش سوگیري پیشتوجه، تعمیم ابزاري و تعمیم محرکی مؤثر است. این مهم میتواند نویدبخش تعمیم این مداخلات به زندگی واقعی شرکتکنندگان باشد.

هدف: صاحبنظران از زمان شروع طراحی شهري، به اهمیت بصري شهرها، به عنوان بخش جدا ناپذیر از زندگی شهروندان و تأثیر کیفیت آن بر تجربۀ افراد از محیط، توجه کردهاند. در این میان، آنچه اهمیت دارد، شناسایی و ارزیابی معیارهاي اصلی شهروندان در تعیین ترجیح بصري بیشتر و کمتر فضاهاي شهري است. با توجه به اینکه جنسیت مانند عواملی همچون محل سکونت، سن، شرایط اجتماعی- اقتصادي، قومیت، سطح درآمد بر ادراك و ترجیح محیط تأثیر میگذارد، هدف این پژوهش، سنجش ترجیحات بصري شهروندان زن تهرانی از فضاهاي عمومی شهري است. روش: با بهرهگیري از نمونۀ جامعۀ آماري 250 نفري، اماکن داراي بیشترین و کمترین ترجیحات بصري در تهران شناسایی شدند و افراد بر اساس معیارهاي حاصل از بررسی متون ادبیات موضوع، به ویژگیهاي محیطی دو نمونه با بیشترین و کمترین ترجیح (خیابان ولیعصر و میدان انقلاب) امتیاز دادند. دادههاي حاصل از امتیازها (طیف پنجتایی لیکرتی) با استفاده از تحلیلهاي همبستگی و رگرسیونی ارزیابی شد. نتیجهگیري: نتایج گویاي آن است که ویژگیهاي طبیعیبودن، نمونهواري و اسرارآمیز بودن، بیشترین تفاوت میانگین را در دو فضاي مذکور دارند. همچنین تحلیل رگرسیونی نشان داد که براي بهبود کیفیت برنامهریزي وطراحی خیابان ولیعصر، باید به ویژگیهاي تداعی، طبیعیبودن، نگهداري مناسب، خوانایی، اهمیت تاریخی و انسجام توجه شود تا همچنان بهعنوان فضایی داراي ترجیح بصري زیاد باقی بماند و تقویت نیز بشود. از سوي دیگر، براي بهبود افزایش ترجیح بصري میدان انقلاب نیز توجه به ویژگیهاي اسرارآمیز بودن، تداعی، نمونهواري و خوانایی در الویت است.

هدف: نقص در عملکرد شناختی بیماران مبتلا به بیماري ام. اس امري شایع است. هدف پژوهش حاضر، مقایسۀ توجه گزینشی و سرعت پردازش اطلاعات در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس و افراد غیرمبتلا با توجه به سطح افسردگی، اضطراب و استرس آنهاست. روش: این مطالعه از نوع علّی- مقایسهاي بوده و براي 108 نفر ( 54 فرد مبتلا به ام. اس از نوع عود – بهبود و 54 فرد غیرمبتلا) که مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و آزمون استروپ رایانهاي براي آنها اجرا شده بود، انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد که در توجه گزینشی و سرعت پردازش اطلاعات بین دو گروه تفاوت معناداري وجود دارد. این تفاوت با توجه به سطوح افسردگی، اضطراب و استرس نیز وجود داشت، اما از لحاظ جنسیت بین دو جنس مذکر و مؤنث تفاوتی دیده نشد. نتیجهگیري: بیماري ام .اسباعث نقص در توجه گزینشی و سرعت پردازش اطلاعات می شود و افسردگی، اضطراب و استرس این نقص را تشدید میکند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آزمایشی القاي خلق مثبت و منفی بر سرعت
پردازش شناختی با توجه به ابعاد شخصیتی برونگرایی و نوروزگرایی است . روش: در این
پژوهش آزمایشی، 750 نفر از دانشجویان دانشگاه زنجان به صورت تصادفی انتخاب شدند و
را تکمیل کردند. سپس (EPQ-R) نسخهي تجدید نظر شدهي پرسشنامهي شخصیتی آیزنک
بر اساس نمرات انتهایی توزیع در دو بعد شخصیتی، چهار گروه 26 نفره (برونگرا، درونگرا،
باثبات، نوروزگرا) تشکیل شد. در مرحلهي بعد هر گروه به صورت تصادفی به دو زیرگروه
13 نفره تقسیم شد. در ادامه، از طریق تصاویر و داستان به گروه اول، خلق مثبت و به گروه
به وسیلهي شرکتکنند گان PANAS دوم، خلق منفی القا و بلافاصله بعد از آن پرسشنامهي
تکمیل شد تا از تأثیر خلق القا شده اطمینان حاصل شود. در مرحلهي آخر، شرکتکنندگان با
که سرعت پردازش شناختی را ،Cognitrone یک آزمایهي شناختی رایانهاي تحت عنوان
اندازهگیري می کرد، آزمون و دادهها با آزمون هاي تحلیل واریانس دوراهه، توکی و
یکراهه تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: یافتهها حاکی از آن بود که در موقعیت MANOVA
خلقی مثبت، سرعت پردازش افراد برونگرا سریعتر از افراد درونگر است ، اما در موقعیت
خلقی منفی، این تفاوت معنادار نیست. سرعت پردازش افراد باثبات هیجانی در هر دو
موقعیت خلقی مثبت و منفی بیشتر از افراد نوروزگراست. دو بعد شخصیتی برون گرایی و
نوروزگرایی و دو نوع خلق مثبت و منفی، هم به صورت جداگانه و هم به صورت تعاملی، بر
سرعت پردازش تأثیر معناداري داشتند. تفاوت سرعت پردازش در دو گروه جنسیتی معنادار
نبود. نتیجهگیري: نوع خلق جاري و صفات شخصیتی در تعامل با یکدیگر بر یکی از
مهمترین کارکردهاي شناختی افراد، یعنی سرعت پردازش شناختی، تأثیر میگذارند

هدف: هدف این تحقیق، بررسی تأثیر یک دوره برنامه ي تمرینی یوگا بر کارکردهاي
شناختی- حرکتی کودکان داراي اختلال نقص توجه- بیشفعالی است. روش: جامعه ي
آماري، کلیه مراجعان پسر و دختر شش تا 10 ساله بودند که در شش ماهه ي دوم سال
1391 ، با تشخیص اولیهي اختلال نقص توجه- بیشفعالی به مرکز درمانگاهی مشاوره و
روانشناختی شناخت شهر اصفهان معرفی شده بودند. نمونهي آماري شامل 26 کودك
20 پسر و 6 دختر) داراي اختلال نقص توجه- بیشفعالی (نوع ترکیبی) با میانگین سنی )
7/23±1/18 بود که به صورت دردسترس و هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو
گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. تحقیق از نوع نیمهتجربی و طرح تحقیق پیشآزمون-
پسآزمون و گروه کنترل بود. چهار ماه بعد از پسآزمون نیز آزمون پیگیري گرفته شد.
ابزارهاي این پژوهش، پرسشنامهي کانرز (فرم کوتاه والد و معلم) براي تشخیص اختلال
نقص توجه- بیشفعالی، آزمون هوش تجدید نظرشده ي وکسلر براي تعیین ضریب
هوشی و دستگاه سنجش کارکردهاي شناختی- حرکتی بود. پس از جمع آوري دادههاي
خام، از روش آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس بین گروهی با اندازه هاي مکرر
استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که یک دوره برنامه ي تمرینی یوگا بر (α=0/05)
بهبود کارکردهاي شناختی- حرکتی (توجه انتخابی و آمادهسازي حرکتی) مؤثر بوده است.
نتیجهگیري: نتیجه اینکه از تمرینهاي یوگا میتوان براي بهبود نشانه هاي شناختی -
حرکتی در مدارس و مراکز درمانی استفاده کرد.

هدف: صرع يكي از بيماريهاي سيستم اعصاب مركزي است كه فرد مبتلا را در طول
يك دورة زماني دچار تشنجهاي ناگهاني ميكند. روش: يكي از مسايل مهم در آموزش
سيستم شناخت، تهيهي دادهي مطلوب است كه در ادامه بهكمك تحليل كيفي آشو بگون
و نظر افراد خبره برچسبزني صحيح آن بررسي و سپس ويژگيهاي آشو ب گون نظير
بعد فركتال، بزر گترين نماي لياپانوف و نماي هرست استخراج مي شود. براي تفكيك
دسته هاي مختلف از يكديگر، اين ويژگ يها به دست هبنديكننده ي بيزين داده م ي شوند.
داراي رفتاري آشو بگون است و در EEG يافتهها: نتايج نشان ميدهدكه سيگنال مغزي
حالت حمله كمينهي بعد بازساز ي و به دنبال آن پيچيدگي كاهش مييابد. همچنين نتايج
99 درصد و / حاكي از آن است كه دو دستهي طبيعي و پي شحمله اي با متوسط صحت 2
99 درصد و دو دستهي پيش حمله اي و / دو دستهي طبيعي و حملهاي با متوسط صحت 7
97 درصد از يكديگر تفكيك شدهاند. نتيجه گيري: به نظر / حملهاي با متوسط صحت 1
مي رسد تحليل آشوبگون يكي از رو شهاي مفيد در بازيابي رفتار مغز در تشخيص
حالت هاي صرعي باشد.

هدف: براساس پژوهشهاي گذشته در حوزهي سوگیري توجه، به نظر میرسد
که افراد داراي حالتهاي هیجانی اضطراب و افسردگی، سریع تر از افراد
غیرمضطرب و غیرافسرده، محرك هاي داراي محتواي هیجانی را تشخیص
میدهند. هدف این پژوهش، بررسی این موضوع و مقایسهي الگوي واکنش به
محركهاي هیجانی در افراد داراي این دو حالت هیجانی است. روش: به این
اطلاعات ،SCID منظور، 200 دانشجوي کارشناسی، پرسش نامههاي
و MMPI از پرسشنامهي D دموگرافیک، افسردگی بک، اضطراب بک، مقیاس
پرسشنامهي اضطراب اسپیلبرگر را تکمیل کردند. بر اساس نمرات به دست
آمده، آزمودنیها به چهار گروه مبتلایان به افسردگی زیاد – اضطرب زیاد؛
افسردگی کم - اضطراب زیاد؛ افسردگی زیاد - اضطراب کم و افسردگی کم -
اضطراب کم تقسیم شدند و سپس آزمون مکانیابی نقطه را اجرا کردند. نمرات
تحلیل شد . یافتهها: یافته هاي این پژوهش SPSS به دست آمده با نرمافزار
نشان میدهد که الگوي سوگیري توجه به محتواي هیجانی در افراد چهار گروه
مطالعه، تفاوت معناداري ندارد. نتیجهگیري: نتایج این پژوهش نشان میدهد که
نمرات افسردگی و اضطراب، پیشبینیکنندهي میزان سوگیري افراد نیست و
عملکرد گروههاي مضطرب، افسرده، افسرده-مضطرب و بهنجار، از نظر زمان
واکنش به اسلایدهاي هیجانی، تفاوتی نداشته است

هدف: مشکلات شناختی اختلالات طیف اوتیسم، بر ابعاد مختلف پردازش اطلاعات و
ادراك زمان تأثیر میگذارد. در این مطالعه، ادراك زمان در کودکان اوتیستیک و ارتباط آن
با برخی کارکردهاي اجرایی (برنامهریزي و حافظهيکاري) سنجیده و ارزیابی میشود.
روش: در این پژوهش، تکلیف بازتولید زمان، آزمون حافظهيکاري فضایی و آزمون
ستون کمبریج، با کنترل سن، براي 14 کودك مبتلا به اوتیسم و 14 کودك بهنجار اجرا
شد. یافتهها: نتایج تحقیق حاضر بین بازتولید زمان، حافظهيکاري و برنامهریزي رابطهي
معناداري نشان داد. کودکان مبتلا به اوتیسم در مقایسه با گروه کنترل در هر سه تکلیف
نقص نشان دادند. پس از ورود حافظهيکاري و برنامهریزي به عنوان متغیر همپراش،
تفاوت آماري در ادراك زمان گروهها همچنان معنادار بود. نتیجهگیري: نتایج نشان داد که
تأثیر اختلال اوتیسم بر ادراك زمان، حتی با کنترل اثر حافظهيکاري و برنامهریزي،
معنادار است. بنابرین، اختلال در کارکردهاي اجرایی کودکان اوتیستیک نمیتواند نقص
این کودکان را در ادراك زمان تبیین کند

هدف: در این تحقیق، اثر برنامهي مدیریت استرس مبتنی بر سبک زندگی بر کاهش
استرس، اصلاح طرحوارههاي شناختی و افزایش حس انسجام دانشجویان پراسترس
دانشگاه پیام نور تهران بررسی شد. روش: بدین منظور 26 نفر از دانشجویان پراسترس
9 انتخاب و به صورت تصادفی در دو / دختر با میانگین سنی 32 و انحراف استاندارد 82
گروه آزمایش و کنترل جاي داده شدند و سپس قبل و بعد از ارائه ي برنامه ي مدیریت
به کل یه ي گزاره هاي پرسش نامه هاي استرس ادراك شده ، ،(Learn) استرس لرن
طرحوارههاي یانگو، حس انسجام آنتونوسکی پاسخ دادند. براي تحلیل آماري داده هاي
پژوهش، از شاخص هاي میانگین، انحراف استاندارد، فراوانی و درصد فراوانی و
و (Kolmogrov-Smirnov) کولموگراف اسمیرنف ،(Leven) آزمونهاي لون
Manova variance analysis & Anova) تحلیل واریانس یکراهه و چند راهه
استفاده شد. یافتهها: دادهها با آزمون تحلیل واریانس یکراهه و چند راهه تحلیل (test
شد که حاکی از معناداري تفاوت نمرات پیشآزمون و پسآزمون دو گروه در استرس
ادراك شده، برخی طرحوارههاي شناختی (محرومیت هیجانی، بی اعتمادي / بدرفتاري ،
.(p<0/ نقص / شرم ، شکست ، ایثار و بازداري هیجانی ) وحس انسجام است ( 05
نتیجهگیري: بدین معنا که مداخلهي مدیریت استرس به کاهش استرس، اصلاح بعضی
طرحوارههاي شناختی و نیز افزایش حس انسجام دانشجویان پراسترس منتهی شده است

هدف: بررسی تأثیرات خستگی فکري بر زمان و صحت انجام کار تکراري با استفاده از
Adaptive Control of) ACT-R یک مدل شبیهسازي شده در معماري شناختی
از آنجا که در تحقیقات پیشین، اثر خستگی بر فعالیتهاي .(Thought-Rational
پرتکرار با سیکل کوتاه و در زمان طولانی در نظر گرفته نشده است، نمونهاي از کار
مدل شد. ACT-R فکري یکنواخت و تکراري در محیط نرمافزاري معماري شناختی
روش: در یک بار اجراي این مدل، میانگین زمان پاسخ براي هر سیکل از تقسیم زمان کل
پاسخ بر تعداد تکرارها و نرخ کلی خطا نیز از تقسیم تعداد پاسخهاي نادرست بر تعداد
تکرارها، پس از حذف تکرارهاي فاز یادگیري، به دست میآید. سپس با بررسی آثار
ضریب افزاینده در مدل شبیهسازي شده تعریف و اضافه شد. این ،ACT-R خستگی بر
ضریب براي تعریف میزان تمرکز فکري به کار میرود و چون با کاهش آن، زمان پاسخ
و نرخ خطا افزایش مییابد ضریب افزاینده نامیده میشود. با اجراي این مدل براي افراد
ANOVA داوطلب، دادههاي واقعی جمعآوري و با استفاده از روش آماري
با خروجیهاي مدل مقایسه شد. پس از صحهگذاري (Analysis of Variance)
در F مدل، تأثیر ضرایب افزاینده بر زمان پاسخ و نرخ خطا تحلیل شد. یافتهها: با آزمون
ثابت شد که بین دادههاي مجازي و دادههاي واقعی تفاوت معناداري α = سطح درصد 5
وجود ندارد و مدل ارائه شده معتبر است. سپس مدل براي سیکل سه ثانیه با تعداد
تکرارهاي مختلف و در دفعات متعدد اجرا شد که با مد نظر قراردادن عامل خستگی
0 ثانیه براي هر سیکل و افزایش در میانگین / فکري، افزایش در میانگین زمان پاسخ تا 5
نرخ خطا تا 12 درصد به دست آمد. نتیجهگیري: پس از هزار سیکل، میانگین زمان پاسخ
0 ثانیه و میانگین نرخ خطا به اندازهي 8 / براي هر سیکل به طور تقریبی به میزان 43
درصد افزایش مییابد که شاهدي است بر اثر منفی خستگی فکري. این اثر را میتوان با
راهکارهایی مانند استراحت به موقع کنترل کرد و کاهش داد.